اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی مرزی مطالعه موردی: بخش مرزی پیشین شهرستان سرباز

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی، دانشگاه سیستان و بلوچستان،

2 دانشیار مدیریت دولتی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 دانشجوی دکترا مدیریت دولتی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

کارآفرینی راهبردی جدید در نظریه‌های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت‌سازی جهت دستیابی به توسعه پایدار است که می‌تواند زمینه فعالیت و تنوع‌بخشی به درآمد روستاییان و توسعه‌یافتگی مناطق روستایی را ممکن سازد. ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی مرزی پیشین شهرستان سرباز است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای- میدانی است. برای تجزیه‌وتحلیل  داده­ها از نرم‌افزار23spss  استفاده گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل 2456 خانوار روستایی منطقه مرزی پیشین شهرستان سرباز بر اساس سرشماری سال 1395 بوده است که با استفاده از جدول مورگان 331 نفر به‌عنوان نمونه برای تکمیل پرسشنامه انتخاب‌شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از بین چهار عامل شناخته‌شده، اثرگذارترین عامل بر رشد کارآفرینی در محدوده مورد مطالعه متعلق به عامل اجتماعی – فرهنگی و زیرساختی به ترتیب با میانگین رتبه‌ای 06/4 و 97/3 می‌باشد. عامل‌های بعدی از جهت میزان تأثیرگذاری بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی مرزی به ترتیب شامل عوامل فردی با میانگین رتبه‌ای 94/3 و عامل اقتصادی با میانگین رتبه‌ای 42/3 می‌باشد؛ بنابراین عوامل اجتماعی - فرهنگی و زیرساختی مهم‌ترین نقش را در رشد کارآفرینی در نواحی روستایی مرزی منطقه مورد مطالعه دارند و لازم است که توجه ویژه‌ای به توسعه زیرساخت‌های کارآفرینی و ایجاد صندوق‌های اعتباری برای کارآفرینی در نواحی روستایی مرزی شود تا زمینه و بستری مناسب برای رشد کارآفرینی در این نواحی به وجود آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prioritizing the Factors Affecting Entrepreneurship Growth in Rural Areas (Case Study: The Former Border Region of Sarbaz City)

نویسندگان [English]

  • Aboubakr Raiesi 1
  • Habibollah Salarzehi 2
  • Farahnaz Ahang 3
1 MA in Entrepreneurship Management, Sistan and Baluchistan University
2 Associate Professor in Governmental Management, Sistan and Baluchistan University,
3 PhD Candidate in Governmental Management, Sistan and Baluchistan University
چکیده [English]

Entrepreneurship is a new strategy in development theories for empowerment and capacity building in order to achieve sustainable development, which can pave the way for the diversification of the income of the villagers and the development of rural areas. Therefore, the purpose of this study was to identify and prioritize the factors affecting entrepreneurship growth in the former border regions of Sarbaz city. The research method is descriptive-analytical and the data were collected using the library-field studies. The SPSS23 software was used to analyze the data. The statistical population of the study consisted of 2,456 rural households of the former border region of Sarbaz city based on the census of 2016. Using the Morgan Table, 331 people were selected as the sample for completing the questionnaire. The results of the research show that among the four identified factors, the most effective factor in the growth of entrepreneurship in the study area belongs to the socio-cultural and infrastructural factor, with an average of 4.96 and 3.97, respectively. The following factors for influencing the growth of entrepreneurship in rural areas are as follows: individual factors with an average of 3.94 and an economic factor with an average of 3.42; therefore, socio-cultural and infrastructural factors play the most important role in the growth of entrepreneurship in the regions. It is necessary to pay particular attention to the development of entrepreneurship infrastructure and the creation of credit funds for entrepreneurship in the rural areas of the border in order to create the appropriate context for the growth of entrepreneurship in these areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Entrepreneurship
  • rural development
  • Border Regions
  • Former district
  • Sarbaz Town

مراجع

1)      احمد پور داریانی، محمود و مقیمی، محمد (1385) مبانی کارآفرینی، تهران: انتشارات فراندیش.
2)    احمدی پور، زهرا؛ حافظ نیا، محمدرضا؛ محمدپور، علیرضا (1387) تأثیرات اقتصادی و اجتماعی بازگشایی مرزها (نمونه موردی: بخش باج‌گیران مرز ایران و ترکمنستان)، پژوهش‌های جغرافیایی انسانی، پاییز 1387، سال 2، شماره 65، صص. 16-1.
3)    ایمنی قشلاق، سیاوش؛ دادور خانی، فضیله؛ هاشمی، سعید (1391) نقش گردشگری در توسعه کارآفرینی زنان روستایی (مطالعه تطبیقی: روستای کندوان و اسکندان شهرستان ماکو)، فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، بهار و تابستان 1391، سال 9، شماره 18، صص. 238-217.
4)    پورکریمی، بهاره و صبوری، محمدصادق (1390) نقش کارآفرینی در توسعه پایدار روستایی، همایش راهبردهای دستیابی به کشاورزی پایدار، خوزستان، پاییز 1390، دانشگاه پیام نور.
5)    حسـینی، اسماعیل (1390) نقش کارآفرینی در توسعه مناطق روستایی بخش کاکی استان دشـتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
6)    رضوانی، محمدرضا و نجارزاده، محمد (1387) بررسی و تحلیل زمینه‌های کارآفرینی روستاییان در فرایند توسعه نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان بران جنوبی استان اصفهان)، فصلنامه توسعه کارآفرینی، زمستان 1387، سال 1، شماره 2، صص. 182-161.
7)    رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ رضوی، سید حسن (1389) راهبردهای توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی: مطالعه موردی روستاهای شهرستان خدابنده، فصلنامه روستا و توسعه، پاییز 1389، سال 6، شماره 3، صص. 29-1.
8)    رکن‌الدین افتخاری، علیرضا و سجاسی قیداری، حمدالله (1389) توسعه روستایی با تأکید بر کارآفرینی (تعاریف، دیدگاه‌ها و تجربیات)، تهران: انتشارات سمت.
9)    رکن‌الدین افتخاری، علیرضا و قادری، اسماعیل (1381) نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی (نقد و تحلیل چارچوب‌های نظریه‌ای)، فصلنامه مدرس علوم انسانی، تابستان 1381، سال 3، شماره 2، صص. 41- 23.
10)  زراعت کن، حامد (1396) شناسایی فرصت‌های کارآفرینی در مناطق صفر مرزی استان سیستان و بلوچستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کارآفرینی گرایش توسعه، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران.
11)  زیبنده، عدالت؛ عسگری، مهدی و یوسفی فرد، سمیه (1392) اشتغال‌زایی در مناطق مرزی و تأثیر آن بر امنیت منطقه در شهرستان مرزی آستارا، مجله علوم و فنون مرزی، تابستان 1392، سال 1، شماره 5، صص. 90-69.
12)  سرباز؛ روستایی‌ترین شهرستان ایران، میزبان گاندو؛ منتشرشده در مورخ: 08/01/1398 شناسه خبر: 1975042، قابل‌دسترسی در سایت: https://www.tasnimnews.com
13)  شاطریان، محسن؛ اشنویی، امیر و گنجی پور، محمود (1393) تحلیل راهبردی مناطق مرزی (مطالعه موردی: شهرهای مرزی استان کردستان)، فصلنامه مطالعات شهری، تابستان 1393، سال 3، شماره 11، صص 98-85.
14)  صفایی فرد، ناصر (1396) شناسایی و رتبه‌بندی استراتژی‌های توسعه کارآفرینی در شهرستان مرزی میر جاوه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد کارآفرینی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
15)  طیب نیا، سید هادی (1396) تحلیل نقش کارآفرینی در توسعه پایدار روستایی نواحی مرزی مطالعه موردی: بخش خاو و میرآباد، شهرستان مریوان، همایش ملی بررسی راهکارهای مدیریت توسعه کارآفرینی روستایی در ایران، بهار 1396، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار.
16)  عزیزی، سجاد؛ عبدی، عطاالله؛ کاویانی راد، مراد (1394) نقش بازارچه‌های مرزی در همگرایی ملی (مطالعه موردی: بازارچه مرزی سیران بند بانه)، پژوهش‌نامه مطالعات مرزی، پاییز 1394، سال 3، شماره 7، صص. 146-118.
17)  علوی زاده، سید امیرمحمد (1396) کارآفرینی و نقش آن در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: استان ایلام)، فصلنامه علمی ترویجی فرهنگ ایلام، دوره 18، شماره 56 و 57، صص.170-155.
18)  فاضل بیگی، محمدمهدی و یاوری، غلامرضا (1388) تعاون روستایی سرآغازی بر توسعه کارآفرینی، مجله تعاون، تابستان 1388، سال 1، شماره 204 و 205، صص. 62-41.
19)  فراهانی، حسین و حاجی حسینی، سمیرا (1392) ارزیابی ظرفیت‌های نواحی روستایی برای توسعه کارآفرینی و توانمندسازی روستائیان (مطالعه موردی: روستاهای بخش شال شهرستان بوئین‌زهرا)، پژوهش‌های روستایی، زمستان 1392، سال 4، شماره 4، صص. 748-715.
20)  فراهانی، حسین؛ رسولی نیا، زکیه؛ صدقی سراسکانرود، زهرا (1393) عوامل اثرگذار بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی (موردمطالعه: دهستان جابر انصار در شهرستان آبدانان)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، پاییز 1393، سال 3، شماره 9، صص. 16-1.
21)  فرجی سبکبار، حسنعلی؛ بدری، علی؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ صادق لو، طاهره؛ شهداد خواجه عسگری، علی، (1390)، اولویت‌بندی توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی با استفاده از تکنیک پرومتی (مطالعه موردی: دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان خدابنده استان زنجان)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، بهار 1390، سال 4، شماره 75، صص. 68-53.
22)   مرکز آمار ایران (1395) گزیدەه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1395، استان سیستان و بلوچستان.
23)  مقیمی سید محمد، (1383)، کارآفرینی و عوامل محیطی مؤثر بر آن، مجله مدیریت فرهنگ‌سازمانی، بهار 1383، سال 3، شماره 5، صص. 108-77.
24)   مقیمی، سید محمد (1381) کارآفرینی موضوعی میان‌رشته‌ای و فراگیر، ماهنامه بازاریابی، سال 2، شماره 22، صص. 10-2.
25)  نجفی کانی، علی‌اکبر؛ حسام، مهدی؛ آشور، حدیثه (1394) سنجش وضعیت توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی (موردمطالعه: دهستان استرآباد جنوبی در شهرستان گرگان)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، بهار 1394، سال 4، شماره 11، صص. 56-37.
26)   هاشمی، سید سعید؛ مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ قدیری معصوم، مجتبی؛ مقیمی، سید محمد (1390) تبیین نقش دهیاری‌ها و شوراها اسلامی در توسعه کارآفرینی روستایی، مطالعه موردی: بهاباد استان یزد، پژوهش‌های روستایی، بهار 1390، سال 2، شماره 5، صص. 114-93.
27)  هاشمی، سید سعید؛ مهرابی، علی‌اکبر؛ ایمنی قشلاق، سیاوش؛ نجاحی، اکبر (1390) توسعه روستایی با تأکید بر اشتغال و کارآفرینی مطالعه موردی دهستان شباب استان ایلام، فصلنامه روستا و توسعه، بهار 1390، سال 7، شماره 1، صص. 58-35.
28)   هزارجریبی، جعفر (1384) کارآفرینی، چاپ اول، تهران: نشر پژوهشکده امور اقتصادی.
29) Alison, M. (1990) Entrepreneurship: An International Perspective.
30) Chowdhury, M.S. (2007) Overcoming Entrepreneurship Development Constraints: the Case of Bangladesh, Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy,vol. 1, No. 3, pp. 240-251.
31) Clark, B.R. (2004) The entrepreneurship university demand and response: Theory and practice, Tertiary education management, 22.
32) Dabson B., Malkin J., Matthews A., Pate K., Stickle S. (2003) Mapping Rural Entrepreneurship, Washington, D.C.: Corp. for Enterprise Development. 68
33) Dobrev, S. and Barnett, w. (2005) Organizational Roles and Transition to Entrepreneurship cademy of,Management Journal, vol. 48, No. 3, pp.  433- 449.
34) Gurol, Y. and Atsan, N., (2006) Entrepreneurial Characteristics among University Students and Training in Turkey, Education and Training, vol. 48, No. 1, pp. 25-38.
35) Heriot, K. (2002) A New Approach to Rural Entreperneurship. A case study of two Rural Electric Cooperatives, Western Kentucky University and Neol D. Campbell, North Georgia College & State University, 257-262.
36) Hyden, G (2001) Rural poverty, risk and development. Journal of Entrepreureship, vol. 2, No. 5, pp. 120- 135.
37) Kuratko, D. F., Hadgetts, R. M. (2004) Entrepreneurship Theory, Process and Practice, 6th Edition, Pub, South-Western, U.S.
38) Maia, L. (2002) Enhancing entrepreneurship in rural tourism for sustainable regional development: The case of Söderslätt region. Sweden: The international institute for industrial environmental economics (IIIEE); International Miljö Institut.
39) Osborne, T. (2005) Entrepreneurship: Handbook and Resource Guide, U.S. House of Representatives, Third District of Nebraska, Nebraska.
40) Reagan, B. (2002) Area Highgrowth Entrepreneurs Building the Rural Economy?, Center for the Stud of Rural America, Kansas City, Mo: Federal Reserve bank of Kansas City.
41) Stathopoulou, S. Psaltopoulos, D, Skuras, D. (2004) Rural Entrepreneurship in Europe, A Research Framework and Agenda, International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, vol. 10, No. 6, pp. 404-425.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار